SUBAT2019
YAVUTHANELER
Anafartalar Caddesi ve çevresinde Yavuthaneler
İzmirlilerin Yavuthane, Yahudihane, Sefarad Yahudilerinin Judeo veya Kortijo dediği mekânlarda, yoksul Yahudi aileler yaşadı. Mutfak ve tuvaletlerin ortak kullanıldığı kortijolarda yaşam kolay değildi. Bütün tarihinde deprem, yangın, seylâp gibi can ve mal kaybıyla sonlanan felaketlerin yaşandığı İzmir’de, yangınlarda evsiz kalan veya ekonomik durumları iyi olmayan aileler için avluya bakan toplu yaşam mekânları pratik çözümler oldu. Daha çok insanın yaşaması amaçlandığı için eski İzmir hanlarının benzeri olarak geliştirildi, içerisinde kuyu, tulumba, çeşme olan, kortijo mimarisi zaman içerisinde ahşap, kerpiç ve kâgir yapılara dönüştü… Yahudilerin çeşitli nedenlerle boşalttığı avluya bakan odalar, 20. yüzyılın ortalarından itibaren Anadolu’dan göçle gelen ailelerin mekanı oldu ve bu yaşam alanlarına “Aile evleri” denildi…
Sahipleri tarafından oda oda kiraya verilen Yahudihane ve Rumhaneleri vakıf kayıtlarında görebiliyoruz. Katibzade Ahmet Reşit Ağa’ya ait Yahudihane ve Rumhanelere bir göz atalım.