NISAN2021
İZMİR'DE İLK PİLOTLAR
İzmir’de ilk tayyareler ve pilotlar
İzmir- Seydiköy ve Güzelyalı Tayyare Bölükleri Çanakkale Zaferi’nden sonra Türk sahilleri düşman güçler tarafından abluka altına alınmıştı. Ege Denizi’nde ve İzmir bölgesinde düşman faaliyetlerinin artması üzerine İzmir’de, Eylül 1916 yılında, 5. Deniz Tayyare Bölüğü kurulmuştu. Bölüğün görevi; Batı Anadolu sahillerini ve Ege adalarını gözetleme ve kontrol, düşman deniz kuvvetlerinin ve mayın dökülmesi ihtimali olan bölgelerin sürekli takip edilmesi olarak planlanmıştı. Bölüğün yeri Seydiköy-İzmir idi. Güzelyalı'da bir de Deniz Tayyare Bölüğü oluşturulmuştu. 7 Eylül 1916’da Alman malı Gotha WD2 deniz uçakları İstanbul’dan uçarak İzmir’e gelmişlerdi. Bölükte Alman malı 4 Gotha ve 1 de silahlı Albatros Av tayyaresi bulunuyordu. 1916 yılında bölükte ayda ortalama 4 faal uçak görev yapmıştı. Gotha uçakları sık sık arızalandıklarından sınırlı şekilde faydalanılmıştı. 1916 yılında Beşinci Ordu Tayyare Kıtaat Komutanı Binbaşı Schueler von Kreiken idi. Bölük Komutanlığı görevini Şubat-Mayıs aylarında Pilot Yüzbaşı Hasan Tahsin, Haziran-Aralık ayları arasında da Pilot Mülazım Evvel Faller yürütmüştü. Bölüğün mevcudu 4 pilot, 5 rasıt (gözetmen), 3 yer destek personeli, 5 bakımcı personel ile 170 er olarak teşkilatlanmıştı. İzmir’deki 5’inci Tayyare Bölük Komutanı tarafından 11 Mayıs 1916 tarihinde Dördüncü Kolordu Komutanlığına başarısızlık eleştirilerine karşılık resmi bir yazı gönderilmişti. “Çanakkale Harbi’nde vazifesini ifa etmiş bulunan tayyareci zabitan, İzmir’de kendisinden beklenen hizmeti ifa etmiyorsa, bunun sebebini zabitanın vukufsuzluğunda değil, sevk ve idaresine mecbur bulundukları tayyarelerin iyilik ve fenalığında aramak gereklidir. Bugün iyi uçmak ve yahut dolayısıyla iyi iş görebilmek için Alman veya Türk olmaktan ziyade iyi bir tayyareye sahip olmak kafidir. Havada kanadı yırtılan, durduğu yerde pervanesi çatlayan ve eğrilen tayyarelerden daha ziyade hizmet beklemek mümkün değildir. Her tayyare motorunun 30-40 saat çalıştıktan sonra muayene, bakım ve temizliği icap ederken bizim tayyarelerimizin 4-5 saat muntazaman çalıştığı her türlü itinaya rağmen görülmemiştir”