EYLUL2019
10 EYLÜL 1922
O Eylül, herhalde İzmir’in unutamayacağı bir ay olarak anımsanacaktır... Yunanistan'ın 15 Mayıs 1919'da fiilen başlattığı "Küçük Asya Macerası" Eylül 1922'de hezimetle sona ermişti. Eskiden İzmirlilerin ağzından düşmeyen bir sözcüktü “istirdat”… (Osmanlıca hukuk teriminin meali: geri alma, bir yeri kurtarma) 9 Eylül gününü herkes biliyor, 14 Eylül 1922’de başlayan büyük yangını en doğru, en can yakan belgeleriyle Mehmet Coral yazdı…
Peki, 9 Eylül’den, büyük yangının çıktığı 14 Eylül’e kadar neler oldu? Özellikle “istirdat”ın ikinci gününde neler oldu İzmir’de… İzmir’in kurtuluş günlerini anmaya, o günlerden bugüne gelen dersleri anlamaya, anlatmaya çalışan bir insan olarak bu sayıda değerli okurlarımızla 10 Eylül’ü konuşmayı düşündüm… 10 Eylül Pazar günü Mustafa Kemal İzmir’e geldi ve Belkahve’den Altındağ, Tepecik, Basmane üzerinden doğruca hükümet konağına gitti. Prof. Bilge Umar’ın saptamasıyla büyük devletlerin “Bembeyaz giyimli, başı açık” konsolosları ile teker teker görüştü. Öğle saatlerinde bu görüşmeler bittiıi s›rada, İzmir yakınında yeniden makineli tüfek ve top sesleri gelmeye başlamıştı. İzmir’in yakınına kadar gelen ve şehri hâlâ kendi işgallerinde sanan bir tugaylık Yunan birliği, sığınmak istediği İzmir’e varınca, Türk kuvvetleri ile karşılaşmış ve ateş açmıştı. Mustafa Kemal, bu birliğin üzerine derhal süvari kolordusu gönderdi.