EYLUL2020
KARDİÇALILAR
Levanten mahallesindeki Türk tüccarlar Kardiçalılar
İzmir’in orta yerinde, iş yaşamının kalbinin attığı caddelerde karşımıza çıkan bir isim: Kardiçalı. Kâh İzmir’in eski günlerini arayan gözler bakmıştır o isme; kâh görmüş geçirmiş, görkemli hana yakıştırılamayan ucuz birahanelere bilenenler... Ya da aynalı, hantal, büyük beton kütlelerinin arasında bir narinliği farkedenler... Yapıldığından bu yana, her dönem şekli ve içeriği değişen ticaret anlayışlarına hizmet eden Kardiçalı hanları, İzmir’in belleğine atılmış bir çentiktir aslında. Yalnızca dış görünümü yansıtmaz tarihini; hanların, küçük bir etnografya müzesi kurmaya yetecek değerdeki objeleriyle ve bu adı sürdüren aileyle güçlendirir. Yunanistan’dan İzmir’e gelen ilk Kardiçalı, bu zenginliğin temelini ata toprağından getirdiği hatıralarla atar. Geçen yüzyılın başından bu yana şehrin ticaret tarihine yazılan bir hane olur, Kardiçalı Ailesi. Rivayet o ki; ailenin ataları yüzyıllar önce Konya tarafında yaşarken Osmanlı İmparatorluğu’nun nüfus hareketleriyle, Kardiça’ya göçer. Esat Kardiçalı’nın yorumuyla bu, “Muhakkak ki Osmanlı’nın genişleme politikalarının bir parçasıydı.” Soyağacında ulaşılabilen en eski isim, 1700’lü yıllarda Yunanistan’ın orta bölgesindeki tarım kasabası Kardiça’da yaşayan Halil Onbaşı. Geniş ailesine topraktan geçinmenin sermayesini miras bırakan Halil Onbaşı’nın, oğlu Mustafa’dan üç torunu olur. Bunlardan İbrahim Kardiçalı, şecerenin, İzmir’in köklerine yazılacak kolunu oluşturur. Torunlarına öyle anlatılır ki; çok büyük toprak sahibi, varlıklı İbrahim Kardiçalı’ya, ata toprağında bir suikast girişiminde bulunulur. Çünkü Osmanlı’nın aleyhine büyüyen Yunanistan’da istiklal mücadelesi vardır. Bunun üzerine İbrahim Bey, Kardiça’da barınamayacaklarını düşünür; kızkardeşi ve bazı aile büyükleriyle Balkan Savaşı öncesinde, 1910’da İzmir’e göçer. Torunu Esat Kardiçalı, babası Halil İbrahim Kardiçalı’dan duyduğu kadarıyla bilir ki; kim olduğu bilinmeyen bu aile büyükleri Manisa’nın Akhisar ilçesine yerleşir ve İzmir’deki koluyla bağlantı kopar.