EYLUL2021
AİGAİ'DE BİR GÜN
Aigai de geçen bir gün ve susuz kentte yaşanan bin yıl
Adının eski Yunancada keçi anlamına gelen ilginç bir ismi var. Aigai kentini Yunanistan’ın kuzeyinden gelen Aoiller’in kurduğu düşünülüyor. İlk Aoiller’in tahminen MÖ 11. yüzyılda Batı Anadolu’ya geçip burada çeşitli kentler kurdukları biliniyor. Bu yüzden Gediz, Bakırçay, Yunt Dağı'nın batısı ve Midilli Adası bölümü AOLİS bölgesi diye adlanıyor. Herodot’a göre Kyme antik kenti 12. yüzyılda, Neonteikhos 1112, Symrna 1102 yılında kurulmuş. Bölgenin en zengin kenti ise Erythrai kentine de etki edecek kadar güçlü olan Kyme. Bana göre Aigai, Aoiller’in Batı Anadolu’da kurdukları liman kentleri korusun diye denizden 12 kilometre uzakta bir tepede Kyme’nin izniyle kurulmuştur. Buluntular ışığında diyebiliyoruz ki Aigai MÖ 7. yüzyılda kurulmuş ve kentte yaşam MÖ 3. yüzyıla kadar sürmüş. Anadolu’yu kasıp kavuran Vizigot ve Ostrogotların korkusundan kent halkı, evlerinin kapısını penceresini taşlarla örerek geri gelmek ümidiyle şehirlerini terk etmişler ama geri dönememişler. Sadece 13. yüzyıla doğru Bizanslılar buraya kısa süreliğine de olsa gelmişler. Kentte Bizans döneminden kalma kilise kalıntısını belirgin şekilde görülüyor. İyi ki, kent burada kurulmuş; çünkü keçi yetiştiriciliği ile uğraşan halk, Bergama’nın ihtiyaç duyduğu parşömenin üretiminde en büyük yardımcı olmuş. Tarım, ticaret ve zanaatkârlıkla uğraşan yöre halkının köylerde ve büyük çiftliklerde yaşadığı düşünülüyor. Şunu söylemeliyim ki bu kenti kuran halkın kültür ve gelir düzeyinin çok yüksekmiş. Böyle olmasa o agora binası, tiyatro, meclis binası, Atena tapınağı, macellum bir plan ve estetik içinde inşa edilebilir miydi? Hele Akropol de hiç su olmadığı halde ve su sorunun hayvanlarla taşınarak çözüldüğü yerde yıllarca yaşanması ve iki tane hamamın da yapılması müthiş bir iş. Nüfusunun ne kadar olduğu konusunda kesin bilgi yok ama tiyatronun kapasitesi belli olunca çarpı 10 yaparak hesap edebiliriz. Söylenen o ki şehir içinde yaşayan insan sayısı 3000 dolaylarındadır.